2025 թվականի առաջին եռամսյակում Հայաստան է այցելել 386 741 զբոսաշրջիկ, ինչը նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի համեմատ 11.3%-ով պակաս է։ 

Այս մասին տեղեկանում ենք Վիճակագրական կոմիտեից, որը տվյալները հավաքագրում է ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության ՀՀ սահմանային էլեկտրոնային կառավարման տեղեկատվական շտեմարանից:

Հայաստան ժամանող զբոսաշրջիկների կազմում ամենամեծ տեսակարար կշիռը ռուսաստանցիներինն է։ Այս տարվա հունվար-մարտին Ռուսաստանի 144 072 քաղաքացի է եկել Հայաստան որպես զբոսաշրջիկ։ Նախորդ տարվա նույն ամիսների համեմատ այս թիվը կրճատվել է 21.8%-ով։ 

Ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների թվի կրճատումը էական ազդեցություն է ունեցել Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների ընդհանուր թվի կրճատման վրա։ ՌԴ քաղաքացի զբոսաշրջիկների տեսակարար կշիռը Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների ընդհանուր թվում 37.3% է։ 

Ռուսաստանից Հայաստան ժամանող զբոսաշրջիկների թիվը կտրուկ ավելացավ 2022 թվականին։ Ռուսաստանցիների ներհոսքը մեծացավ հատկապես մարտից սկսած՝ ռուս-ուկրաինական պատերազմից հետո։

• 2022-ին Հայաստան ժամանած զբոսաշրջիկների թիվը 90.2%-ով աճել է՝ հիմնականում ՌԴ քաղաքացիների շնորհիվ

Այս միտումը շարունակվեց նաև 2023 թվականին, սակայն աճի տեմպը թուլացել էր։

• Զբոսաշրջիկների թիվը 2023-ին, նախորդ տարվա համեմատ, աճել է 39%-ով

2024-ի տարեսկզբին արդեն ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների թվի անկում արձանագրվեց, որը շարունակվեց ամբողջ տարվա ընթացքում։ 

• Առաջին եռամսյակում Հայաստան ժամանած ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների թիվը 21.9%-ով կրճատվել է

Հայաստան ժամանած զբոսաշրջիկների կազմում երկրորդ տեղում Հայաստանի քաղաքացիներն են, որոնք ապրում են արտերկրում, բայց ունեն Հայաստանի քաղաքացիություն։ 2025 թվականի առաջին եռամսյակում նրանց թիվը կազմել է 76 861՝ նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ աճելով 1.8%-ով։ 

Երրորդ տեղում Վրաստանի քաղաքացիներն են։ Ժամանել է 59 624 վրաստանցի։ Անկումը՝ 3.6%:

Հաջորդում են Իրանի քաղաքացիները՝ 34 369 թվով, որն աճել է 1.9%-ով։ 

Հինգերերդ տեղում Ֆիլիպինների քաղաքացիներն են։ 2025-ի առաջին եռամսյակում զբոսաշրջային նպատակով Ֆիլիպինների 7 140 քաղաքացի է այցելել Հայաստան, որը նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ 24.2%-ով կրճատվել է։ 

Հայաստանից արտերկիր մեկնած զբոսաշրջիկների թիվը գրեթե նույնն է մնացել

2025 թվականի առաջին եռամսյակում զբոսաշրջության նպատակով Հայաստանից արտերկիր է մեկնել 363 668 քաղաքացի։ Ըստ Վիճակագրական կոմիտեի ճշգրտված հաշվարկների՝ նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ այն աճել է ընդամենը 0.9%-ով։ 

Ըստ ՄԱԿ-ի զբոսաշրջության համաշխարհային կազմակերպության (ԶՀԿ) մեթոդաբանության (International Recommendations for Tourism Statistics 2008, Compilation Guide, UN WTO, Madrid, November 2010)՝ միջազգային զբոսաշրջիկ է համարվում ցանկացած անձ, որը հանգստանալու, բուժվելու, հարազատներին այցելելու, գործնական, կրոնական կամ այլ նպատակներով ճանապարհորդում է իր հիմնական բնակության վայրից մեկ այլ վայր ոչ պակաս քան 24 ժամ և ոչ ավել քան անընդմեջ 1 տարի ժամանակով: Այսինքն` նրա հիմնական նպատակը ճանապարհորդելն է, այլ ոչ թե աշխատանքային գործունեությամբ զբաղվելը, որի դեպքում ուղևորության համար վճարումները կկատարվեին ժամանած վայրում աշխատանքային գործունեությունից ստացված ֆինանսական միջոցների հաշվին:

Գլխավոր լուսանկարը՝ Նարեկ Ալեքսանյանի