HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Տաթև Խաչատրյան

Հայաստանում դեղարտադրությունը 28%-ով աճել է․ այն առաջատարներից է ԵԱՏՄ-ում

2018թ․ դեղամիջոցների համաշխարհային շուկայի ծավալը կազմել է 1.174 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ Եվրասիական տնտեսական միության դեղարտադրությունը կազմում է ընդհանուր շուկայի 2,6%-ը։

Դեղարտադրության միջազգային շուկայում գերիշխող դիրք են զբաղեցնում ԱՄՆ, Ճապոնիան, Գերմանիան, Շվեյցարիան և Մեծ Բրիտանիան։

ԵԱՏՄ անդամ պետություններից Հայաստանն այն  երկրների թվում է, որտեղ դեղագործական ճյուղն ակտիվորեն զարգանում է, իսկ արտադրվող դեղամիջոցների ծավալը՝ աճում։

Մասնավորապես, 2018թ ԵԱՏՄ տարածքում արտադրվել է ընդհանուր առմամբ 9 243 մլն ԱՄՆ դոլարի դեղագործական արտադրանք, որից 0,2%-ը, այսինքն՝ 18,5 մլն ԱՄՆ դոլարը բաժին է հասնում Հայաստանին։ Ամենամեծ արտադրողներից են Ռուսաստանը (90,8%,) Բելառուսը (6,5%,) և Ղազախստանը (2,4%):

Արտաքին առևտրում ԵԱՏՄ դեղագործական արտադրանքի հիմնական գործընկեր երկներն են ԱՄՆ, Գերմանիան, Շվեյցարիան, Ֆրանսիան, Հնդկաստանը, Իտալիան, ինչպես նաև՝ Վրաստանը, Տաջիկստանը և Ուզբեկստանը։

2018թ․ ԵԱՏՄ երկրներում արտադրված դեղամիջոցների ընդհանուր արժեքը 2014թ․ համեմատ մոտ 3 անգամ աճել է։

Դեղարտադրությունը ԵԱՏՄ-ում
Infogram

Թեև 2014-2018թթ․ տվյալների համաձայն՝ Հայաստանը ԵԱՏՄ երկների թվում կայուն աճ է գրանցում դեղագործական ապրանքների արտադրությունում, սակայն, այնուամենայնիվ, ավելի շատ ներկրում է, քան՝ արտահանում։

Օրինակ, Հայաստանում իրացվող բոլոր դեղագործական արտադրանքների միայն 14%-ն է բաժին հասնում տեղական արտադրությանը․ մնացածը ներկրվում է։ Ընդ որում՝ դեղերի 20% ներկրվում է ԵԱՏՄ անդամ երկրներից, իսկ 66%-ը՝ երրորդ երկներից։

Ամեն դեպքում, Հայաստանը մնում է ԵԱՏՄ անդամ այն պետությունը, որտեղ դեղարտադրությունը, ի տարբերություն մնացած երկրների, արագ է զարգանում։ Օրինակ, 2018թ Հայաստանում դեղագործական ապրանքների արտադրությունը 2014թ համեմատ 28%-ով ավելացել է, ինչը գումարային առումով կազմում է մոտ 5.5 մլն դոլար։

Դեղերի արտադրական ծավալը
Infogram

Հայաստանը դեղորայք ամենաշատը ներկրում է ԱՄՆ-ից, Գերմանիայից և Շվեյցարիայից։ Արտահանում է հիմնականում Ռուսաստան, ինչը կազմում է ընդահնուր արտահանվող դեղորայքի 42 %-ը, Վրաստանը՝  24 %-ը և Ուզբեկստանը ՝ 12 %-ը։

Դեղերի շրջանառություն
Infogram

Նշենք, որ վիճակագրության համաձայն՝ զարգացած դեղագործական շուկաներում, ինչպես օրինակ, ԱՄՆ-ում դուրս գրվող դեղերի 85% բաժին է հասնում ջեներիկ դեղերին, իսկ ահա Հնդկաստանում, Չինաստանում և Հարավարևելյան Ասիայի երկրներում ջեներիկները քիչ են օգտագործվում․ ավելի շատ կիառվում են օրիգինալ դեղամիջոցներ։

 

Հայաստանի դեղարտադրողները

Դեղագործական ապրանքների արտադրություն Հայաստանում կար դեռևս Խորհրդային տարիներից։ Մասնավորապես, «Երևանի քիմիա-դեղագործական ֆիրմա» ԲԲԸ-ն (նախկին «Երևանի քիմիա-դեղագործական գործարան»-ը), հիմնադրվել է 1967թ.-ին, և 1995թ․-ից մտնում է «Մուլտի Գրուպ» կոնցեռնի մեջ։

Արտադրում է ներարկման համար նախատեսված պրեպարատներ, որոնց 70%-ը իրացվում են ՌԴ-ում և Ուզբեկստանում, իսկ գալենային արտադրության պրեպարատներն ամբողջությամբ իրացվում են Հայաստանում և Արցախում։

«Լիկվոր» ընկերությունը դեղերի արտադրությամբ զբաղվում է 1991թ․ից։ Արտադրում է 45 անուն դեղորայք։ Հայաստանից արտահանվող դեղերի թվով ընկերությունն առաջատարներից է (արտահանման ծավալը կազմում է 40%): Արտադրանքի մեծ մասն արտահանում է Կենտրոնական Ասիա և Մերձավոր Արևելք։

Արտահանման շուկաներն են Բելառուսը, Մոլդովան, Ղազախստանը, Վրաստանը, Տաջիկստանը և Ղրղզստանը։

1991 թվից Հայաստաում գործում է նաև «Բիո-Քիմ» (BioChem) ընկերությունը, որն արտադրում է մաշկի և մազերի խնամքի միջոցներ, ինչպես նաև՝ ատամնաբուժական միջոցներ և ախտահանիչ նյութեր, որոնք իրացվում են հիմնականում տեղական շուկայում։

Խոշոր տեղական արտադրողներից է «Արփիմեդ» ընկերությունը, որը հիմնադրվել է 2001թ։ Արտադրում է տասնյակ անուն դեղորայք, որոնք ընդգրկված են ՀՀ հիմնական դեղերի ցանկում (ցանկը սահմանվում է Առողջապության համաշխարհային կազմակերպությունը՝ ներառոելով այն դեղորայքները, որոնք անհրաժեշտ են երկրի անվտանգությունն ապահովելու համար

«Արփիմեդ»-ի արտադրած դեղորայքը գրանցված է մի շարք երկրներում, ինչպես օրինակ, Բելառուս, Վրաստան, Ուզբեկստան, Ուկրաինա, Ղրղզստան, Ղազախստան և Եմեն։ 

Ամենաշատ դեղորայքը գրանցված է Ուզբեկստանում՝ 29 անուն, ապա՝ Վրաստանում՝ 15, Ղրղզստանում՝ 12 անուն:

«Մեդիկալ Հորիզոն» դեղագործական ընկերությունը հիմնադրվել է 2006 թ․։ Ներկայումս արտադրում է  22 անուն դեղամիջոցներ՝ անալգետիկներ, ջրային լուծույթներ, վիտամիններ, օշարակներ, մոմիկներ, յուղեր և այլն։

Ընկերության արտադրանքն իրացվում է ինչպես տեղական շուկայում, այնպես էլ՝ արտահանվում Ուզբեկստան, Վրաստան, նաև՝ Իրան:

«Էսկո-Ֆարմ»-ը դեղարտադրող է 2011թ․ից, (նախկինում՝ «Էսկուլապ» ՍՊԸ-ի արտադրական ստորաբաժանումներից)։ Ընկերությունն արտադրում մոտ 60 տեսակի ոչ ստերիլ արտադրանք, այն է՝ քսուքներ, նրբաքսուքներ, յուղեր, փոշիներ, հեղուկներ, ինչպես նաև՝ մաշկի խնամքի միջոցներ՝օգտագործելով հիմնականում տեղական հումքը։

 

Տես նաև՝

 

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter