Մերի Շելլիի (Mary Shelley) «Ֆրանկենշտեյն կամ արդի Պրոմեթեւսը» վեպը (1818թ.) նոր ժամանակի մարդու եւ նրա ստեղծած առարկայի կամ տեխնոլոգիայի հարաբերության մասին գրված ամենահայտնի պատմություններից մեկն է:
Նախորդ դարի քսանականները բացառիկ ժամանակաշրջան եղավ արեւելահայ մշակութային կյանքի համար: Առհասարակ, բոլշեւիկյան հեղափոխությանը հաջորդած մոտ մեկուկես տասնամյակը խորհրդային պատմության մեջ առանձնանում է այսպես կոչված ռուսական ավանգարդի պոռթկուն...
Ժամանակի հետ բառերի իմաստները փոխվում են, երբեմն՝ անհավանական ձեւով, թեեւ որպես կանոն այդ փոխակերպումներն աննկատ են մնում, եթե նույնիսկ, որ բնորոշ է պատմական շրջադարձերին, կատարվում են բավական արագ:
Արդեն ստալինյան շրջանում Խորհրդային պետության կողմից ստեղծվում եւ տարածվում էր լայն լսարանի համար նախատեսված մի մշակույթ, որը, հակառակ իր գաղափարաբանական «բարձր» նպատակներին, կարող էր անվանվել զանգվածային:
Մշակութային ավանդության նկատմամբ Եղիշե Չարենցի հարաբերությունը կարելի է բնորոշել որպես բարդ, հակասական, չընդհատվող երկխոսություն:
Ազգային մշակութային ավանդության կառուցման ընթացքին բնորոշ է հակումը՝ իսպառ ազգայնացնելու եւ իդեալականացնելու արվեստագետի եւ հատկապես բանաստեղծի կերպարը, նրան հաղորդելու նվիրական երանգներ եւ հավաքական իմաստ:
Խորհրհրդային, իսկ 1983 թվականից ի վեր՝ ամերիկացի բանասեր, գրականագետ Ալեքսանդր Ժոլկովսկին 2000-ականներին մի շարք հոդվածներ հրապարակեց արդի դարաշրջանի ռուս բանաստեղծների կողմից
Վերջին տարիներին շատ է խոսվում Հայաստանում զանգվածային մշակույթի տարածման, դրա ցածր որակի եւ աղետալի ազդեցությունների մասին: Երբեմն մեկ անունի տակ ամփոփվող. «ռաբիզ», «արեւելյան», «արաբական-թուրքական» եւ այլն, այս մշակույթը հիմնականում համարվում...
Գլոբալացման մասին երբեմն խոսում են դրա լավ և վատ հետևանքների լեզվով. ինչպե՞ս օգտվել ընձեռված պատեհություններից և խուսափել անցանկալի ազդեցություններից: