Խօսելով Միջին Արեւելքի հայութեան ճակատագրին մասին պատմաբան Դոկտ. Արա Սանճեան «Հետք»ին ըսաւ թէ «Հայերը Սուրիոյ եւ Լիբանանի տագնապներուն մէջ ըստ էութեան կարեւոր դերակատարներ չեն, այլ` ճակատագրի քմահաճոյքին ձգուած զանգուածներ»:
Պոլսոյ մէջ վերջին օրերուն արձանագրուած դէպքերը դարձած են մեր ուշադրութեան գլխաւոր կիզակէտը: Բայց ինչ որ կը կատարուի այնտեղ, պոլսահայ համայնքին համար նորութիւն մը չէ:
Ցեղասպանութիւնը նաեւ Թուրքերուն պատմութիւնն է «Հետք»ի կ'ըսէ դերասանուհի Սոնա Թաթոյեան:
Ռուսական կեցուածքի փոփոխութեան կարեւոր ցուցանիշներէն է Թուրքիոյ սահմանին տեղադրուած «Փաթրիոթ» հրթիռներու մասին Ռուսիոյ լռութիւնը եւ անտարբեր մօտեցումը, որ հակառակ իրանեան մերժումին, նախընտրեց լուռ մնալ այս ուղղութեամբ եւ զբաղիլ Ռուսիոյ արտաքին...
Մեր զրոյցը աւարտեցաւ: Յարութ Վարդանեան Երեւանէն մեկնեցաւ Պէյրութ, նոր տարին հոն դիմաւորելու նպատակով: Քանի–քանի խոնարհ հերոսներ կը մեկնին Երեւանէն: Առանց որոշ նպատակ կամ մեկնակէտ ունենալու: Հալէպահայերուն մեծագոյն խորագիրը, անոնց մտքերուն մէջ...
Երեխայ էինք լաւ կը յիշեմ Տիկին Մարին: Հացին մէջ Հալէպի պանիր ու վարդի մուրաբա- անուշ կը քսէր ու կուտար մեզի: Միակ տունն էր ամբողջ Պէյրութի մէջ գէթ իմ տեսած տուներուս մէջ ուր Գարեգին Նժդեհի պատկերը կար կախուած:
Քանի մը օր առաջ Տիգրան Պասկեւիչեանի Ֆիլմի ներկայացումն էր, Երեվանի մէջ: Փոքր ու շատ գողտրիկ սրահի մը մէջ, Երեվանի Թումանեան փողոցի վրայ: Սրահը լեփ- լեցուն չէր. Սակաւ թիւով ծանօթներ, հիւրեր ու ներգաղթի թեմայով հետաքրքրուած մարդիկ եկած էին ֆիլմը...
Տարիները սահեցան, կնոջս Մասսիվի տան մէջ, այդ տարիներու ահաւոր դանդաղ ինթէրնէթ կապին յենած , հաւաքեցի պատերազմի սաղ նիւթերը, լուսանկարներ ու պատումներ, վերլուծական գրութիւններ՝ Լիբանանեան «ԱԼ ՍԱՖԻՐ» ԵՒ «ԱՆ ՆԱՀԱՐ» թերթերէն, անգամ փոքր վերլուծութիւններ...
Մեծ եաշիկներ, փոքր եաշիկներ, կլոր-կլոր խաւաքարտ: Սպիտակեղէն ու սաւաններ:Շորեր նոր ու հին: Հաշիւի տետրակներ: Հին ու նոր լամբեր: Հիասթափութեան մեծ սկուտեղ մը գետնին: Գիւղէն տունէն բերուած յախճապակի: Կիպրոսէն կտոր-կտոր խեցիներ: