Կազմակերպությունն իրազեկման արշավներ էր իրականացնում նախաձեռնություններին նոր երիտասարդների ներգրավելու համար։
Գյումրու «Պրոգրես» համալսարանի նախկին հնդիկ ուսանողները դիմել են «Հետք»-ին՝ պատմելով, որ համալսարանի տարածքում գրասենյակ ունեցող հնդիկ գործակալները ուսման վճարից ավել կանխիկ գումար են պահանջում ուսանողներից՝ դիպլոմի և բժշկի որակավորման համար:
Ալյոնան բարձրակրունկներով զգուշորեն իջնում է գյուղի հողոտ ճանապարհով։ Փոքր-ինչ զառիթափ ճանապարհին անձրեւի հետքեր են մնացել։ Ժպտում է, ասում է՝ եթե Գեղամասար չգնար դեղերի համար, բարձրակրունկներ հաստատ չէր հագնի։
«Թող գան տեսնեն իմ պայմանները»,- պատկան մարմիններին առաջարկում է Կախակնի բնակիչը։
Գեղարքունիքի մարզի Կախակն գյուղի վարչական ղեկավար Աշոտ Վաթյանն ասում է, որ 2022-2025 թթ․ գյուղում 14 երեխա է ծնվել, ինչը վերջին 15 տարիների համար ռեկորդային ցուցանիշ է։
Ծրագիրը նախատեսված է ջութակ, ալտ, թավջութակ, ֆլեյտա, հոբոյ, կլարնետ, ֆագոտ, գալարափող, շեփոր, տրոմբոն, հարվածային գործիքներ, դաշնամուր և տավիղ մասնագիտություններով:
Հետկեսօրին Գեղարքունիքի մարզի Արփունք գյուղը նման է մեծ գեղանկարի։ Գյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում հացահատիկի դաշտերն են, որոնք հիմնականում հնձած են։
ԱՄՆ մաքսային նոր կանոնակարգով պայմանավորված` 2025 թվականի օգոստոսի 21-ից «Հայփոստ» ՓԲԸ-ն ժամանակավորապես դադարեցրել է ԱՄՆ ուղարկվող ապրանքների փոստային փաթեթների և ծանրոցների ընդունումն ու առաքումը:
Մարդաբան Անահիտ Խուդավերդյանը 1990 թվականից այստեղ է աշխատում: Նա գրքերի արանքից հաստ թղթապանակ է հանում ու սկսում մեկ-մեկ ցույց տալ դրա պարունակությունը:
Ըստ մեր աղբյուրի՝ փողերի յուրացման, շորթման համար «Գառնի» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանի վարիչը և մի քանի այլ աշխատողներ տարվել են Հակակոռուպցիոն կոմիտե: Թանգարանի աշխատակիցներն ավելի ուշ ստորագրությամբ ազատ են արձակվել:
«Ֆիզգորոդոկ» թաղամասի Ալիխանյան Եղբայրներ 3 շենքի բնակիչները պատմում են, որ գարնանը՝ մայիս ամսվա վերջին, համատեղ կատարել են տարածքի մաքրման աշխատանքներ։
Զովունիի բնակիչները երկու ամսից ավել է՝ չեն կարողանում օգտագործել Զովունի և Դավթաշեն վարչական շրջանն իրար կապող Զորաց թաղամասի կարճ ճանապարհը, որը փակվել է առնվազն չորս հատվածներում տեղադրված երկաթյա արգելափակոցներով:
Հուլիսի 30-ի երեկոյան գնեցի, հուլիսի 31-ի առավոտյան նախաճաշի համար բացեցինք ու տեսանք մեջը ճանճ է։
Փոփոխությունները վերաբերում են սպառողների իրավունքներին ու շահերի պաշտպանությանը: Առաջնային տեղում են սպառողի ազատ ընտրության իրավունքը, ապրանքի մասին սպառողի տեղեկացված լինելու երաշխիքները:
Ծրագրի ընթացքում 50 երեխաներ ստացել են հոգեբանական աջակցություն, անցել են արտթերապիայի դասընթացներ: Ծրագրի շրջանակում ձևավորվել է երգչախումբ:
Ավտոմեքենաների մեծ հոսքի պատճառով Ստեփանակերտից սկսած խոշոր խցանումներ են։
Սուսաննա Ավանեսյանը նշում է, որ չի պատկերացնում ադրբեջանցիների հետ համակեցությունը: Թեև ադրբեջանցիների հետ ապրել է Բաքվում: Ընտանիքը չգիտի նաև, թե որտեղ են ապրելու, երբ Հայաստան գան, բայց հստակ որոշել են՝ ադրբեջանցիների հետ Արցախում ապրել չեն ուզում:
Ստեփանակերտում օդային տագնապ էր։ 44-օրյա պատերազմից հետո մարդիկ կրկին հայտնվեցին ապաստարաններում։
Այսօր Ալյոնայենց բակում երեխաները գնդակ էին խաղում, մի պահ թվում է, թե մարդիկ փորձում են վերադառնալ նախկին կյանքին, բայց անորոշությունն ու վախը թույլ չեն տալիս։
«Բավական ուշ էր: Տուն վերադառնալու ճանապարհին անձրևից ահավոր թրջվել էի: Հենց հասա, արագ լողացա ու պառկեցի: Ուզում էի հանգստանալ, որովհետև ամբողջ օրը ոտքի վրա էի: Հաց էլ չկերա»,- պատմում է Հերմինեն:
Մինչև Ազգային ժողովի հատուկ նիստի մեկնարկը՝ առավոտյան ժամը 10:00-ից, Ազգային ժողովի դիմաց էին հավաքվել Սամվել Բաբայանի համախոհները: Հայտարարվեց, որ սպասում են ընտրության արդյունքներին։
Արցախի մայրաքաղաքում հացի փռերը 4-5 օր է՝ չէին աշխատում՝ անհրաժեշտ ալյուր չունենալու պատճառով: Սեպտեմբերի 4-ին նոր քանակությամբ ալյուրը՝ նոր բաղադրությամբ հացի համար հասցվեց փռեր:
«Ադրբեջանցիները ուզում են ռուսների հետ բանակցել ու անցնել ճանապարհը, գալ Ասկերան: Այստեղ հավաքել ենք, որ չթողնենք ադրբեջանցիները մուտք գործեն մեր քաղաք: Մենք երբեք չենք համաձայնելու ադրբեջանական այսպես կոչված օգնությունը ընդունել». Լանա Համբարձումյան
Օգոստոսի 28-ին ադրբեջանական սահմանապահ ծառայություն իրականացնող անձինք առևանգել են Արցախից Հայաստան տեղափոխվող երեք ուսանողների՝ Ալեն Սարգսյանին, Վահե Հովսեփյանին և Լևոն Գրիգորյանին։
Բոլոր տեսակի ապրանքներից խանութներում մնացել են միայն որոշ ալկոհոլային խմիչքներ, հիմնականում՝ օղի: 43 օր է խանութներում վաճառքի համար դրսից որևէ ապրանքատեսակ չի ներկրվում:
Հիշեցնենք՝ իր այսօրվա ելույթում Նիկոլ Փաշինյանը նշեց նաև, որ 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից Լաչինի միջանցքի փակ լինելու պատճառով բազմաթիվ քաղաքացիներ չեն կարողանում վերադառնալ Արցախ, ևս 30 000-ը՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության հետևանքով։
Արևիկ Լալայանի ջրի ամանները մեկ մեծ, երկու փոքր ջրի տարաներն են ու 5 լիտրանոց դույլը: Երեք օր արտիզան ջրամբարից էր ջուր բերում տուն: Չորրորդ օրը շենքի բակում տեղադրեցին ջրի բաքը:
Ասում է՝ միշտ ծննդաբերելու օրվա մասին է մտածում, թե ինչպես է հասնելու հիվանդանոց։ Միայն հույս է պահում, որ լավ կլինի, թե ինչպես՝ չգիտի։
Անիին, ինչպես բոլոր արցախցիներին, անհանգստացնում, թևաթափ է անում անորոշությունը։ Ամեն օր արթնանալիս մտածում է միայն այդ օրվա մասին. վաղն անորոշ է:
Ռուզան Աբրահամյանն ամեն առավոտ ժամը 5-ին հասնում է Ստեփանակերտի Սասունցի Դավիթ փողոցի վրա գտնվող, ծաղկի խանութ հիշեցնող իր փոքրիկ տարածքը: Այստեղ նա 2020 թվականի մայիսից ժենգյալով հաց է թխում:
«Շրջափակման պատճառով մտավախություն կար, որ այս տարի Expo-ն չի կազմակերպվի: Բայց որոշեցինք, որ այն անպայման պետք է տեղի ունենա: Ընտրել ենք հիբրիդային տարբերակը. խոսնակների մի մասն այստեղ՝ Ստեփանակերտում է, մյուս մասը՝ Հայաստանում։
Նախաձեռնության հեղինակը հանրային գործիչ Արթուր Օսիպյանն է։
31-ամյա Թագուհի Գրիգորյանը մեկ տարեկան դստեր հետ նույնպես մասնակցում է Արցախի մայրիկների հավաքին։ Նա միայնակ է մեծացնում դստերը։
2023 թվականի հունիսի 15-ից Ադրբեջանը արգելափակել է սննդի, կենսական նշանակության ապրանքների ներկրումը Արցախ։
Սուսան Բադասյանը Ստեփանակերտի հյուրատներից մեկի բակում փոքր բանջարանոց է ստեղծել։ Ասում է՝ երբ որդու ընտանիքի հետ տեղափոխվել էր հյուրատուն, տարածքն ամբողջությամբ շինանյութերով էր լցված։
Որովհետև թուրք-ադրբեջանական տանդեմի խնդիրը ոչ թե Արցախն է, այլ ողջ հայ ժողովուրդն ու ազգային պետականությունը
«Մի՞թե պարզ չէ, որ աշխարհը թքած ունի մեզ վրա։ Ուկրաինայում հազարավոր մարդիկ են մահանում, ո՞վ է մտածում դրա մասին։ Քանի՞ օր է արդեն նստացույց ենք անում։ Ի՞նչ արձագանք ենք մենք ստացել»,- ասում է Շուշիի վարչակազմի ղեկավար Գրիշա Հովհաննիսյանը։
Այսօր Ադրբեջանի կողմից Արցախի պաշարման 221-րդ օրն է։
Հայկ Ղազարյանի խոսքով՝ հավաքի ժամանակ մասնակիցները և ոստիկանները իրար հրմշտում էին, իսկ ինքն այդ պահին հեռախոսով տեսանկարահանում էր:
Պետնախարարը իր ելույթի ժամանակ նշեց, որ Արցախում իրավիճակը շարունակում է աղետալի մնալ, չկա տրանսպորտային կապի հնարավորություն Ասկերանի, Մարտակերտի և Մարտունու շրջանների միջև:
Խաղաղապահ առաքելության հետ հանդիպումից հետո կորոշվի նաև Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում երեկոյան նորից հավաքվելու ժամը։
215֊րդ օրն է փակ է Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը։ Հունիսի 15-ից էլ Ադրբեջանն արգելել է նաև հումանիտար փոխադրումները։ Գրեթե 1 ամիս է Արցախը սպառում է իր ներքին պաշարները։
Դավիթը 13 տարեկանից հաճախում է Ստեփանակերտի Թումո կենտրոն։ Արդեն մի տարի սովորում է գրաֆիկ դիզայնի, եռաչափ մոդելավորման, երաժշտության ու լուսանկարչության խմբերում։
«Առողջություն» ՍՊԸ-ի տնօրեն Վարդան Հարությունյանը ասում է, որ ճանապարհը փակվելու առաջին օրերին վերջացել էին բոլոր տեսակի դեղորայքները, դեղատունը դատարկվել էր։
63-ամյա Քնար Մովսիսյանը ամուսնու՝ Հարութ Մովսիսյանի հետ 1997 թվականին Գյումրիից տեղափոխվել է Արցախ։ 1988-ի երկրաշարժից հետո 10 տարի տնակում են ապրել՝ որդու և դստեր հետ։
«Sunrise Stepanakert» փառատոնը անցկացվում է 2021 թվականից։ Փառատոնի հիմնադիրներն են Շուշան Քեշիշյանը և Լիլիթ Հակոբյանը։ Փառատոնը կտևի մինչև հուլիսի 9-ը։
«Խանութում արդեն չկա ձեթ, շաքարավազ, մակարոնեղեն, ոսպ ու հնդկաձավար, գրեթե վերջացել է ծխախոտը։ Նոր ապրանքներ չենք ստացել ու տեղյակ չենք կստանանք, թե՝ չէ»,- ասում է «Պրոդ Մարկետ» խանութի աշխատակիցը։
Հովհարային անջատումների ժամանակ Թումոն դատարկվում է մինչև էլեկտրականության հերթական վերականգնումը։
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո Աստղիկ Քեշիշյանը «Դասավանդի՛ր, Հայաստան» ծրագրի շրջանակում տեղափոխվել է Արցախի Մոխրաթաղ գյուղ ու սկսել դասավանդել տեղի դպրոցում:
Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
