«Հանրային խոսքի տիրույթում ցանկացածս էլ երբ արտաբերում ենք որևէ միտք, հետաքրքիր է՝ արդյոք այդ միտքը, վերլուծությունը հասանելի դարձել է հանրությանն իր բովանդակությամբ, թե՝ չէ»,- նշեց Ֆարմանյանը։
Ըստ պաշտպան Երեմ Սարգսյանի՝ Աջապահյանն իր այս խոսքերով պատմել է նախկինում տեղի ունեցած պատմություններ, թե ինչեր է ասել նախկին նախագահներին, իսկ իրավապահ մարմինները համարել են, որ այդ պատմությունով Աջապահյանն այդ պահին է հանցագործություն կատարում։
Մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը, Արամ Նավասարդյանի նկատմամբ կիրառված «բացակայելու արգելք» խափանման միջոցը դատարանը թողեց անփոփոխ։
Դատական նիստի ընթացքում մեղադրանքը պաշտպանող դատախազները միջնորդեցին երկարացնել Աջապահյանի նկատմամբ խափանման միջոց ընտրված կալանքը։ Իսկ Աջապահյանի պաշտպանները պնդեցին, որ իրենց պաշտպանյալի նկատմամբ խափանման միջոց կիրառելու անհրաժեշտություն չկա։
Խորհրդակցական սենյակից վերադառնալով՝ դատարանը հայտնել է, որ մերժում է միջնորդությունը։ Դատավոր Զեյնալ Աղաևը նշել է, որ քրեական դատավարության օրենսդրության համաձայն, փորձաքննությունը նշանակալի հանգամանքներ պարզելու համար է անցկացվում։
Թե որ մարմիններին, քանի նամակ է գրել Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը, ինչ պատասխաններ է ստացել կամ ստանալու, արդեն որեւէ նշանակություն չունի: Փաստն այն է, որ այսօր հաշմանդամություն ունեցող անձինք զրկվել են տնից, հայտնվել փողոցում:
Իսկ գնորդ Վազգեն Հովհաննիսյանը կողպեց տան դարպասներն ու հեռացավ։ Սերգեյ Խուդայանը ևս հեռացավ՝ հրաժարվելով գնորդի բոլոր առաջարկներից և հույսով, որ կբողոքարկի այս պրոցեսը և կվերադառնա իր տուն։
Թեև ողջ այս գործընթացում Սերգեյ Խուդայանն ունի իր մեղքի բաժինը, սակայն հետևանքը չափազանց ծանր է․ հաշմանդամություն ունեցող ընտանիքը՝ 7-ամյա երեխայի հետ օգոստոսի 4-ին կարող է հայտնվել փողոցում։
Հայաստանի սուվերեն իրավունքն է իր սահմաններից դուրս անազատության մեջ գտնվող քաղաքացիների հանդեպ, որ անարգել տեսակցի նրանց։ «Ինձ համար անհասկանալի հանգամանքներում այս իրավունքը չի իրացվում»,-ասում է Սիրանուշ Սահակյանը։
Իսկ մեղադրող կողմը և տուժող կողմը կարծում են, որ այս գործով փորձագիտական եզրակացությունները հիմնական ապացույցներն են և հիմնավորում են Արամ Նավասարդյանի մեղավորությունը:
Եզրափակիչ ելույթով հանդես եկավ նաև ամբաստանյալի աթոռին նստած վարորդ Արամ Նավասարդյանը՝ նշելով, որ ցավակցում է Սոնա Մնացականյանի հարազատներին։
Մենք չենք ներկայացնում այդ ցուցմունքները, քանի որ այդ մտացածին պատմություններում Հայաստանը ներկայացված է որպես ագրեսոր և նրանք իբրև թե վիրավորումները ստացել են «սադրանքները» կանխելու ժամանակ։ Հաջորդ դատական նիստը նշանակվել է օգոստոսի 5-ին։
Դատավորի հուլիսի 8-ի որոշմամբ՝ Ելիզավետան մեղավոր էր ճանաչվել իրեն մեղսագրվող հանցանքում։ Իսկ հուլիսի 23-ին ընթացող լրացուցիչ դատական նիստի ժամանակ որոշվելու էր, թե ինչ պատիժ է սահմանվելու նրա նկատմամբ։
Դատավոր Աղաևը նշել է, որ առարկությունները պետք է գրավոր հիմնավորվեն Ադրբեջանի քրեական դատավարության օրենսգրքի համաձայն, և ըստ դատավորի՝ «կողմնակալության որևէ հավաստի ապացույց չի ներկայացվել», ինչի համար առարկությունը մերժվել է։
Տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ, CyberHUB-AM-ի համահիմնադիր Արթուր Պապյանը նշում է՝ արհեստական բանականությունն այսօր օգտագործվում է տարաբնույթ խաբեությունների համար։
Հիշեցնենք՝ հուլիսի 11-ին Երևան քաղաքի առաջին ատյանի քրեական դատարանի դատավոր Արշակ Մաթևոսյանը որոշել էր կալանավորել 36-ամյա Լիանա Հարությունյանին։
Նա այսօր վաղ առավոտյան այցելել է «Աբովյան» ՔԿՀ՝ Լիանային և փոքրիկին տեսնելու և արձանագրել, որ երեխայի առողջական վիճակը լավ չէ։ «Ամբողջ գիշեր երեխան փորլուծություն է ունեցել, և այդ փորլուծության հետևանքով երեխայի մաշկը կարմրել, ցանել էր։
Դատավորին պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ դատավորների ընդհանուր ժողովի էթիկայի և կարգապահական հանձնաժողովի միջնորդության քննությունը տեղի էր ունեցել երեկ՝ հուլիսի 7-ին։
Ամփոփելով խոսքը՝ նա նշեց, որ այս ամբողջ քրեական վարույթը ծնունդ է առել այդ զեկուցագրից, ուստի գործի ամբողջ ապացուցողական զամբյուղը պետք է ճանաչվի անթույլատրելի։
Դատաքննության ընթացքում Ռուբեն Վարդանյանը դիմել է դատարանին՝ բացարկ հայտնելով գործը քննող դատավորների կազմին։ Նրա փաստաբան Աբրահամ Բերմանը պաշտպանել է առարկությունը։
«Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների» հասարակական կազմակերպության ղեկավար Ժաննա Ալեքսանյանն էլ նշեց, որ 10 տարի է՝ այցելում են տարբեր քրեակատարողական հիմնարկներ, սակայն վերջին շրջանում վիճակը վատթարացել է։
Ռուբեն Վարդանյանը և նրա փաստաբանը ինքնաբացարկի միջնորդություն են ներկայացրել դատարանին՝ պնդելով, որ նախորդ միջնորդությունները չեն բավարարվել, և նրանց չի տրամադրվել դատական նիստի արձանագրություններին լիարժեք հասանելիություն։
Ավտոշարասյան ղեկավար կազմի գործով ևս փորձաքննություն նշանակվել է, սակայն փորձագետներն ասել են, որ դա իրավական գնահատման հարց է, այլ ոչ թե փորձագիտական։
Դատավարությանը ներկա են լինում միայն ադրբեջանական պետական և իշխանությունների կողմից վերահսկվող լրատվամիջոցները։ Հնարավոր չէ այլ աղբյուրներից ճշտել դատվող հայերին վերագրվող հայտարարություններն ու դատավարության այլ մանրամասները։
Իսկ գործով, այսպես ասած, «տուժողները» ադրբեջանցի զինծառայողներ են եղել, ովքեր պատմել են պատմություններ, թե 44-օրյա պատերազմի ժամանակ ինչ հանգամանքներում են վիրավորումներ ստացել։
Նա ասել է նաև, որ Արցախի պետական կառույցների կայքերը գրանցված են եղել Հայաստանի դոմենային գոտում:
Պատասխանելով դատախազ Վուսալ Աբդուլլաևի հարցերին՝ նա նշել է, որ Հայաստանի Հանրապետությունը նրան ուղարկել է սովորելու Ռուսաստանի Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիա և ծառայել է Արցախում։
Նա նաև ասել է, որ արցախյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ այցելել է Մարտունու շրջանի զորամասերից մեկը. «Իմ կրտսեր տղան այնտեղ ծառայում էր, և նաև որպես պատգամավոր` իմ պարտքն էր անել այդ»,- ասել է Դավիթ Իշխանյանը:
Հարցաքննվել են 20-ից ավելի «տուժողներ», նրանք ասել են, որ Ռուբեն Վարդանյանին ճանաչում են լրատվամիջոցներով և սոցիալական ցանցերով, սակայն անձամբ չեն ճանաչում:
Գործում խնդրահարույց է նաև այն հանգամանքը, որ խախտվել է դեպքի վայրը։ Դեպքից կարճ ժամանակ անց՝ մոտ 1 տարի անց, սկսել են դեպքի վայրում փոփոխություններ իրականացնել, մինչդեռ գործի քննությունն ընթացքի մեջ է եղել։
Այս ընտրատեղամասում ընտրողների ընդհանուր թիվը 1349 է, որից քվեարկությանը մասնակցել է 548 քաղաքացի (40.6%):
Այս ընտրատեղամասում ընտրողների ընդհանուր թիվը 1159 է, քվեարկությանը մասնակցել է 430 քաղաքացի (37,1%):
Այս ընտրատեղամասում ընտրողների ընդհանուր թիվը 904 է, որից քվեարկությանը մասնակցել է 336 քաղաքացի (37,1%):
Տեղամասում մասնակցության ցուցանիշը շատ բարձր չէ. ընտրության իրավունք ունեցող 1349 քաղաքացուց 16:00-ի դրությամբ քվեարկել է 383 քաղաքացի (28.7%):
Նա նաև ձեռնպահ քաղաքացիներին կոչ արեց անտարբեր չլինել․ «Դա դավաճանության հետ համահունչ է»։
Գյումրու արտահերթ ընտրություններին Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության ցուցակը գլխավորում է Գյումրու նախկին քաղաքապետ, անկուսակցական Վարդան Ղուկասյանը։
Դատավոր Զեյնալ Աղաևը, բավարարելով միջնորդությունը, ասել է, որ Ռուբեն Վարդանյանին և պաշտպանին հնարավորություն կտրվի կրկին ծանոթանալ դատական նիստի արձանագրությանը։
Լ. Մնացականյանի խոսքով, Ս.Սարգսյանն իրեն ընդունել է իր նշանակման կապակցությամբ։ «Հանդիպման ժամանակ նա ինձ ասաց, որ սա շատ կարևոր պաշտոն է»,- հավելել է Լևոն Մնացականյանը։
«Դատալեքս» դատական տեղեկատվական համակարգով որոնելիս պարզ դարձավ, որ Կառավարությունը 53 մլն դրամի փոխհատուցման պահանջով որևէ հայց չի ներկայացրել դատարան։
Արայիկ Հարությունյանն ասել է, որ Արցախի բանկային համակարգը վերահսկվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից, և Արցախը չի ունեցել սեփական արժույթ և բանկային համակարգ։
Դավիթ Մանուկյանն էլ, պատասխանելով դատախազ Նասիր Բայրամովի հարցերին, ասել է, որ «Միացում» նախաձեռնության մասին տեղեկություն չունի։ Նա նշել է նաև, որ Շուշիի առանձնակի գումարտակի հրամանատարը Ժիրայր Սեֆիլյանն է եղել:
Չնայած բնակիչների բողոքին՝ կառուցապատողը մեր նկարահանումից օրեր անց տեխնիկա է մտցրել տարածք և սկսել շինարարական աշխատանքները։ Բնակիչներն ասում են՝ չեն համակերպվելու և շարունակելու են պայքարել։
Դատական նիստն այդքանով ավարտվել է, հաջորդը տեղի կունենա մարտի 18-ին։
Հաջորդ դատական նիստը նշանակվել է մարտի 10-ին։ Հաջորդ նիստին շարունակելու է մեղադրյալների հարցաքննությունը։
Հիշեցնենք՝ Հրանտ Բագրատյանը մեղադրվում էր ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հասցեին բռնության կոչեր հնչեցնելու մեջ։
Պետական մեղադրանքը պաշտպանող դատախազները հարցեր են ուղղել Վարդանյանին։ Ռուբեն Վարդանյանը կրկին հրաժարվել է պատասխանել որևէ հարցի։
Ռուբեն Վարդանյանն այնուհետև հայտնել է, որ հացադուլի պատճառով իրեն վատ է զգում, և դատավորը ընդմիջում է հայտարարել։
Ներքին գործերի նախարարությունից էլ հայտնում են, որ ՆԳՆ ոստիկանությունը 2023 թվականին ՃԵԿ խախտման համար տուգանքների բռնագանձմանը վերաբերող հարկադիր կատարման 1020 դիմումից հրաժարվել է, իսկ 2024 թվականին՝ 837 դիմումից։
Արայիկ Հարությունյանն ու Արկադի Ղուկասյանը դիմել են դատարանին՝ հայտնելով, որ ցանկանում են գաղտնի հանդիպում ունենալ իրենց պաշտպանների հետ, որից հետո կպատասխանեն հարցերին։ Հաջորդ դատական նիստը նշանակվել է փետրվարի 20-ին։
Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
