Վերջին օրերին Հայաստանում թուրքական ապրանքները բոյկոտելու կոչերը կրկին ակտիվացել են։
Սահմանին շարունակվող հակամարտությունը, երկրում հայտարարված ռազմական դրությունը որևէ կերպի չեն ազդել Հայաստանի ազգային արժույթի ու բանկային համակարգի կայունության վրա:
Արցախում, ինչպես նախօրեին, այնպես էլ՝ այս պահին կապի խնդիր կա։ Համակարգը գերծանրաբեռնված է աշխատում։ «Հետքի» հետ զրույցում «Ղարաբաղ Տելեկոմ» ՓԲԸ մամուլի խոսնակ Արթուր Գրիգորյանը հավաստիացրեց, որ արվում է հնարավորը բջջային և ինտերնետ կապի խոչընդոտները
Ի տարբերություն բազմաթիվ ապրանքների, որոնց արտահանումն այս տարվա առաջին կիսամյակում նվազել է, մոլիբդենի խտանյութը կտրուկ աճ է գրանցել, որոշակիորեն աճել են նաև ֆեռոմոլիբդենի ֆիզիկական ծավալները:
Հուլիսի համեմատ անկման տեմպը փոքր-ինչ դանդաղել է։
Խնդիրն այն է, որ ներկայում Հայաստանում չկան ինստիտուտներ, հաստատություններ, որոնք կպատրաստեն նման մասնագետներ, որտեղ արդեն իսկ գործող մասնագետները վերապատրաստում կանցնեն
Այս տարվա օգոստոսի վերջի դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը կազմել է 7.967 մլրդ ԱՄՆ դոլար։
Ըստ քննարկման ներկայացված նախագծի՝ Հայաստանի տարածքում և՛ գրանցված (հաշվառված), և՛ չգրանցված 12 և ավելի տոննա զանգված ունեցող ավտոմեքենաներով Հայաստանի ավտոմոբիլային ճանապարհներից օգտվողները պետք է վճարեն ճանապարհային վճար:
Կենտրոնական բանկն (ՀՀ ԿԲ) այսօր որոշել է նվազեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ սահմանելով 4.25%։
Տարիներ շարունակ մի քանի ապրանքատեսակներ Հայաստանի արտահանման առաջատարներն են եղել։ Հանքահումքը, սիգարտեն, կոնյակն ու ևս մի քանի ապրանքներ մեր արտահանման «դեմքն» են։
Նրանցից պահանջում են կրկնակի մաքսազերծել մեքենաները՝ վճարելով ներմուծման ժամանակ հայկական ազգային դրույքաչափերի և ԵԱՏՄ միասնական դրույքաչափերի տարբերությունը: Սա ենթադրում է մի քանի հազար դոլարների լրացուցիչ վճարներ:
2020 թվականի առաջին կիսամյակում ինտերնետի շուկայի ընդհանուր հասույթը աճել է 12.1%-ով, բջջային կապինը՝ նվազել 20.9%-ով։
Հայաստանի կառավարությունն այսօր պետք է առաջնային ուշադրություն դարձնի կապիտալ ծախսերին ու դրամավարկային քաղաքականությանը:
Այս տարվա հուլիսին, նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ, Հայաստանի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 10.2%-ով նվազել է:
Մարտի սկզբից Հայաստան «ներխուժած» նոր կորոնավիրուսը, արտակարգ դրության հաստատումը առաջին հարվածները հասցրին հենց ծառայություններին ու առևտրին, սակայն անմասն չեն մնացել տնտեսության մի շարք ոլորտներ ևս։
Արտասահմանից Հայաստան ուղարկվող գումարները շարունակում են կրճատվել։ Առավել տեսանելի է Ռուսաստնից հոսող գումարների կրճատումը։
Հայաստանի ներիքն պարտքը հուլիսի վերջի դրությամբ 1.884 մլրդ դոլար է։ Մեկ ամսում այն ավելացել է միանգամից 8.5%-ով կամ 147 մլն դոլարով։
Հայաստանի կառավարությունը վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորում է նախատեսել այն կոնյակագործների ու խաղողագործների համար, որոնք պատրաստվում են շուտով խաղող մթերել գյուղացիներից։
Սպասվում է, որ տարվա երրորդ և չորրորդ եռամսյակներում տնտեսությունը ավելի դրական միտումներ ու ցուցանիշներ կգրանցի, քան գրանցել է երկրորդ եռամսյակում։
Հայաստանի զբոսաշրջության ոլորտի շրջանառությունն այս տարի 70%-ով նվազել է։ Էկոնոմիկայի նախարարը աշնանը զբոսաշրջիկների հոսք է կանխատեսում։
Ապրիլին թե՛ աշխատողների, թե՛ կազմակերպությունների քանակը շեշտակի նվազել է։ Մայիսից դրական դինամիկա է նկատվում։
Համաճարակային այս օրերին բնակչության գնողունակության նվազումն ու որոշ դեպքերում՝ զգուշավորությունը, հանգեցրել են Հայաստանում առևտրի շրջանառության նվազմանը։
Հայաստանի ջերմոցային տնտեսությունների համար գազի գնի թանկացումը լուրջ խնդիրներ է առաջացրել. բարձրանում է ապրանքի ինքնարժեքը, պակասում է շահույթը, թուլանում է մրցակցությունը ներքին ու արտաքին շուկաներում։
Այս դեպքերը ցույց են տվել, որ տնտեսվարողները տարատեսակ ճանապարհներով խուսափել են համապատասխան հարկեր վճարելուց։ Ամենատարածված եղականերից մեկը բիզնեսը տրոհելն է։
Հայաստանում կանայք և տղամարդիկ աշխատում են տարբեր ժամաքանակով, որը ամսական վարձատրության գենդերային տարբերության պատճառներից է։
Միևնույն ժամանակ, հաճախորդներից ստացված ապահովագրավճարների անկում է արձանագրվել, իսկ հատուցումները մնացել են գրեթե նույն մակարդակում։
Անշարժ գույքի գործակալությունները պասիվացել են. պակասել են ինչպես նրանց դիմող գնորդները, այնպես էլ՝ վաճառողները։
Այս տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստանը աշխարհի հետ 3.1 մլրդ դոլարի առևտուր է արել։
Միևնույն ժամանակ, նկատելի է, որ ապրիլ և մայիս ամիների համեմատ տնտեսական անկումը փոքր-ինչ դանդաղել է։
Հայաստանի բանկային համակարգի զուտ շահույթն այս տարվա երկրորդ եռամսյակում 20%-ով կրճատվել է նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ։
Միջին վիճակագրական հայաստանցու համար սննդամթերի գների տատանումներն առավել զգալի են։ Մեկ հոգին ամսական ծախսում է միջինում 45 788 դրամ, որի 40.4%-ը ուղղվում է սննդին։
Այս տարվա առաջին կիսամյակում (2020 հունվար-հունիս) հեռահաղորդակցության խոշոր օպերատորները պետական բյուջե է վճարել ընդհանուր առմամբ 15.8 մլրդ դրամի հարկեր։
Այս տարվա առաջին կիսամյակում (2020 հունվար-հունիս) Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուները պետական բյուջե են վճարել 492.7 մլրդ դրամի հարկեր:
2020 թվականի հունիսին հավաքագրվել է 96.6 մլրդ դրամի հարկ՝ նախորդ տարվա նույն ամսվա 142.2 մլրդ դրամի դիմաց։
Նախորդ տարվա համեմատ կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 14.9%-ով, իսկ խաղողի գինու արտադրությունը՝ 28.3%-ով։
Ներգրավված լինելով ՀՀ կառավարության կողմից իրականացվող հակաճգնաժամային ծրագրերում` ՀՀ առևտրային բանկերը մասնավորապես առաջին և երկրորդ ծրագրերով բավարարել են 17331 վարկային հայտ՝ տրամադրելով ավելի քան 82 մլրդ դրամ գումար։
Այս տարվա հունիսի վերջի դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը կազմել է մոտ 7.722 մլրդ ԱՄՆ դոլար, որից 5.985 մլրդ դոլարը արտաքին պարտքն է, 1.737 մլրդ դոլարը՝ ներքին։
Ամենամեծ ծավալի շինարարություն կատարում են կազմակերպությունները։ Այս տարվա հունվար-մայիսին կազմակերպությունների կողմից իրականացվել է 40.8 մլրդ դրամի շինարարություն։ Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի համեմատ այն 17.9%-ով։
Հայաստանում կատարված ներդրումների ծավալով առաջին տեղում Ռուսաստանն է։ Եվ հենց այս երկրից կատարվող ներդրումների կրճատմամբ էլ պայմանավորված է ներդրումների ընդհանուր ծավալի անկումը։
Հինգ ամսում՝ հունվար-մայիսին, կապիտալ ծախսերը կազմել են շուրջ 36.3 մլրդ դրամ։ Մինչդեռ վեց ամսում դրանք պետք է կազմեին 118 մլրդ դրամ։
Նվազագույն աշխատավարձի բարձրացումն ու ցածր աշխատավարձ ստացողների հարկադիր պարապուրդի անցնելը մեխանիկորեն հանգեցրել է միջին աշխատավարձի աճին։
Տնտեսական աճը ամենամեծ չափով կզսպեն ծառայություններ ու շինարարությունը, բացասական նպաստմամբ կհաջորդի արդյունաբերությունը։
e-cadastre.am-ում նախատեսված է տեղադրել հաշվիչ, ըստ որի՝ քաղաքացին կարող է ստանալ տեղեկություններ իր գույքահարկի մասին։
Կողմ է քվեարկել 70, դեմ 11 և ձեռնպահ՝ 2 պատգամավոր։
Ապրիլին, ըստ Վիճկոմիտեի կողմից ճշգրտված տվյալների, տնտեսական ակտիվությունը նվազել էր 16.3%-ով։ Ինչպես երևում է, մայիսին անկումը որոշակիորեն դանդաղել է։
Հայաստանում այն ներդնելը հեշտ չի լինելու։ Իսկ դրա արդյունավետությունը մեծամասամբ կախված է լինելու նրանից, թե ինշխանություններն ի՞նչ նպատակ են հետապնդում այս համակարգը ներդնելով։
2020 թվականի մայիսին Հայաստանի պետական բյուջե է հաշվեգրված հարկային եկամուտներն ու պետական տուրքը կազմել են 82.9 մլրդ դրամ, որը նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ նվազել է 21.8 մլրդ դրամով կամ մոտ 20.8%-ով։
Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովն այսօրվա նիստին որոշեց անփոփոխ թողնել բնակչությանը վաճառվող գազի սակագինը։ Միևնույն ժամանակ, որոշվեց բարձրացնել խոշոր սպառողների վաճառվող գազի գինը։
2020 թվականի հունվար-ապրիլին Հայաստան է ներմուծվել 8 մլն դոլարի մարդասիրական օգնություն։
Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
