Կառավարությունը 3 քաղաքներից լիճ մտնող կեղտաջրերի ամբողջական մաքրումը ծրագրում է 2-4 տարի անց, բայց ինչպես նախկինում, այսօր եւս երաշխիք չկա, որ ծրագիրն իրականություն կդառնա։ Իսկ այդ ընթացքում Սեւանը շարունակում է ծաղկել՝ ցույց տալով, որ «հիվանդ» է։
44-օրյա պատերազմից հետո Սյունիքի մարզկենտրոն Կապանը մարզի շատ այլ բնակավայրերի նման դարձել է սահմանապահ։ Պատերազմից հետո բնակչության շրջանում նկատելի անորոշություն կար։
Կեսօրվա տապը թափանցիկ վարագույրի պես կախվել է Կապանի Բարաբաթում թաղամասի վրա։ Առավոտյան Մարիաննան այգու ծաղիկներից մի փոքր փունջ է քաղել, դրել պահարանին։ Երեխաների գույնզգույն շորերն են պարանին, դրանց մոտ՝ ծաղիկները։
Կապանի բժշկական կենտրոնում անոթային վիրաբույժ չկա, իսկ զինծառայողը աճուկային վիրավորում էր ստացել։
Շուշիում ամեն ինչն եմ կարոտել՝ օդից բռնած: Մեկ-մեկ պատահում է՝ օդի ջերմությունը դեռ զգում ես, դա քո զգացումներն են, որոնք չեն կորել, եկեղեցին ես կարոտում, քարը, հայաթը, քո էն տուռնիկը, որ ամեն առավոտ գնում կախվում էիր։
Ճիշտն ասած, Հայաստան «Սթարմուս» բերելն էքսպերիմենտ է եղել փառատոնի համար, որովհետեւ հոգաբարձուների խորհուրդը շատ հարցականով էր նայում, թե ինչպիսին կլինի «Սթարմուսը» Հայաստանում։
Մայիսի 25-ին Երկրի ուղեծիր ուղարկված հայկական արբանյակի մասին գրավոր հարցեր էինք ուղարկել ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության (ԲՏԱ) նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանին։
Այս տարի կայացած «Wine Travel Awards» ամենամյա միջազգային մրցույթին գինու զբոսաշրջության ոլորտում Հայաստանի գինու պատմության թանգարանը մրցանակի է արժանացել։
Սեպտեմբերի 26-ի ուշ երեկոյան փոխգնդապետ Անդրանիկ Մանուկյանն առանձին զրուցեց երկու որդիների հետ։ Այդ օրը սովորականից երկար մնաց նրանց սենյակում։ Երբ պատրաստվում էր քնել, կնոջը՝ Աննային, ասաց, թե «մի հատ էլ էրեխեքին գնամ պաչեմ, գամ»։
Ուկրաինայի հայերի միության փոխնախագահ Դավիթ Մկրտչյանն ասում է՝ պատերազմի ավարտ մոտ ապագայում չի նշմարվում, եւ Ուկրաինայում ժողովրդին աստիճանաբար պատրաստում են այն մտքին, որ հանգուցալուծումը մեկ շաբաթվա կամ ամսվա գործ չէ։
Մայիսի 28-ի գիշերը Մարիամ Հակոբյանը, մի փունջ կարմիր վարդեր գնած, բարձրացել է Եռաբլուր՝ ամուսնու՝ Լեւոնի մոտ։ Սովորաբար միշտ Լեւոնն էր նրան կարմիր վարդեր նվիրում։
Ապրիլի 15-ին վթարվել էր «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ-ի՝ Քաջարանի կոմբինատից դեպի Արծվանիկի պոչամբար տանող պոչատարը։
Ավետիք Գրիգորյանի խոսքով՝ արբանյակը հնարավորություն ունի Երկրի մակերեւույթի հեռազննում կատարել՝ թույլ է տալով լուծել կիրառական տարբեր խնդիրներ։
Շուրջ 37 հազար բնակիչ ունեցող Կապան քաղաքը մինչ օրս սպասարկել է ընդամենը մեկ շտապօգնության մեքենա։ Սյունիքի մարզկենտրոնին ու դրա կազմի մեջ մտնող նախկին բանավաններին եւ գյուղերին սպասարկող մեկ բրիգադի կազմում են մեքենայի վարորդը, բժիշկն ու բուժքույրը։
Ամեն անգամ աշխատանքից տուն վերադարձող Վահանը սովորության համաձայն մատով կտկտացնում էր դուռը, որտեղ կինն ու երեխաներն սպասում էին նրան: Վահանի՝ դռան թակոցի ձայնը նրանք անգիր գիտեին:
Արցախի մշակութային ժառանգության պաշտպանության վերաբերյալ միջազգային կոնֆերանսը Վիեննայում կայացել է՝ չնայած Ադրբեջանի կողմից այն տապալելու փորձերին։
Այդուհանդերձ, ինչպես կարելի է եզրակացնել ՀՀ գիտության կոմիտեի եւ ԳԱԱ ղեկավարության հայտարարություններից, միավորումներն անխուսափելի են, մանավանդ ծրագրի համար գումարն արդեն առկա է։
Շատ լավ երիտասարդություն կա։ Նրանց օգնելով, դպրոցներում որակը բարձրացնելով՝ շատ լավ որակ կգա։ Այդ մարդիկ կան հիմա, զրո չէ նրանց թիվը։
Հայաստանի գիտության ոլորտում փոփոխություններ են սպասվում։ Մի քանի ինստիտուտներ միավորվելու են կենտրոնների մեջ։
Այս ամենը ոչ մի առնչություն չունի նրանց ասած սեմինարների հետ: Մեր առաջարկների փաթեթը բազմաթիվ կետեր է ներառում:
Նաիրեն նկատում է, որ այսօր զոհվածների կանայք առերեսվել են սոցիալական, հոգեբանական, ընտանեկան, աշխատանքային խնդիրների, բայց պիտի հաղթահարեն դրանք:
Առաջին հերթին պետք է նայենք Ադրբեջանի մարտավարությունը, ընդհանուր ռազմավարությունը պատերազմից հետո:
Իսրայելը, ըստ այդ խոսակցությունների, Բաքվի ղեկավարությունից պահանջելու է «պարտքերի վերադարձ», որոնք պետք է լինեն հակաիրանական որոշ գործողությունների ձեւով։
«Վահեն լավ դիվանագետ կդառնար»,- ասում է մայրը՝ սենյակի հեռավոր կետերին նայելով:
Այսօր վթարվել է «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ-ի՝ Քաջարանի կոմբինատից դեպի Արծվանիկի պոչամբար տանող պոչատարը։
«Սթարմուս» գիտական միջազգային փառատոնը Հայաստան է գալիս։ Այն համախմբում է գիտությունն ու արվեստը։
Արդեն մեկ շաբաթ է՝ Կիեւում հրթիռակոծություն չկա, իրավիճակը հանգիստ է: Այս մասին «Հետքի» հետ զրույցում նշում է Ուկրաինայի հայերի միության փոխնախագահ Դավիթ Մկրտչյանը:
Վերջին տարիներին Հայաստանում գիտության ոլորտի աշխատակիցները «Գնումների մասին» օրենքը համարում են ոլորտի արգելակներից մեկը:
Իրավաբան Ռուբեն Լոկկը տարիներ առաջ չէր էլ պատկերացնի, որ մի օր գինի է արտադրելու եւ մտածելու է սահմանին մոտ խաղողի այգիներ եւ գործարան հիմնելու մասին։ Չէր էլ երեւակայի, որ գինին իրեն մի օր կպահեր Հայաստանում։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը «Հետքի» հետ զրույցում անդադարձել է վերջին օրերին Արցախի Փառուխ գյուղի շուրջ ստեղծված իրավիճակին։
2020-ի սեպտեմբերի 27-ի առավոտն այլ էր վիրաբույժ Հայկ Բալայանի համար։ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմը նրան անգամ մտածելու ժամանակ չէր թողել։
Իրանի մեջլիսի պատգամավոր Ռոբերտ Բեգլարյանը, «Հետքի» հետ զրույցում անդրադառնալով հայ-իրանական հարաբերությունների ներկա փուլին, նշում է, որ դրանք միշտ քննարկվել կամ գնահատվել են երեք ոլորտներում՝ քաղաքական, տնտեսական եւ մշակութային։
Ուկրաինայի հայերի միության փոխնախագահ Դավիթ Մկրտչյանն ասում է, որ Ուկրաինայում իրավիճակը գնալով ծանրանում է։
Ակադեմիկոս, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստանի կարծիքով՝ եթե Հայաստանը չմասնակցեր Անթալիայում տեղի ունեցած դիվանագիտական ֆորումին, ապա ոչինչ չէր փոխվելու։
Սյունիքի մարզի Ներքին Հանդ գյուղի հատվածում թշնամին մի քանի օր առաջ մոտ 1 կմ առաջխաղացում է ունեցել, ինչի մասին պնդում են հենց տեղի բնակիչները, սակայն պաշտպանության նախարարությունը հանդեցիների տեսածը ապատեղեկատվություն է որակում։
Եթե չես կարող ուժին ուժ հակադրել, խոսում ես «խաղաղության դարաշրջանի» մասին: Սա է իրականությունը:
Հայաստանն անգամ այս թույլ վիճակով ունի սփյուռքի լծակը, բայց չի օգտագործում՝ ի նպաստ իր դիվանագիտության, արտաքին քաղաքականության եւ դիրքի հզորացման։
Ուկրաինայում պատերազմի առաջին օրերից տեղի հայերի միությունը կամավորական ջոկատներ է կազմել երկրի բոլոր այն քաղաքներում, որտեղ հնարավորություն է ունեցել՝ հայերին օգնելու նպատակով։
Այս գիշեր բավական լարված էր ամբողջ Ուկրաինայում, քանի որ պայթյուն էր եղել Զապորոժիեի մարզի Էներգոդար քաղաքում գտնվող ատոմակայանի մոտ, որն ամենամեծն է Եվրոպայում։
-Երեւի Աստված տեսավ, որ առանց իրար չեն կարողանում․․․ Մտածում ենք, ասում ենք՝ գոնե մեկը մնար, հետո ոնց մտածում ենք, ասում ենք՝ էնքան կապված էին, չէր մնա, չէր դիմանա ցավին,- ասում է մայրը։
«Ես մինչեւ հիմա նեղացած եմ իմ էրեխուց, որ հայրենիքը կարար գերադասեր, քան մեզ, իր կյանքը»,- ավելացնում է նա։
Բոլորն էլ՝ որպես Ուկրաինայի բնակիչներ, քաղաքացիներ, նույն լարվածությունն ու անհանգստությունն ունեն այս պահին։
Կիեւում բնակվող նկարիչ Բորիս Եղիազարյանն ասում է, որ Ուկրաինայի մայրաքաղաքում խուճապ չկա, նույնը՝ տեղի հայերի շրջանում։
Ինչ-որ առումով Ադրբեջանը ստիպված էր, այսինքն՝ չէր կարող խուսափել Ռուսաստանի հետ նմանատիպ համաձայնագիր ստորագրելուց։
Վստահ եմ՝ շատ շուտով Արեւմուտքը շատ ծանր պատժամիջոցներ է սահմանելու Ռուսաստանի դեմ։ Եվ սա նաեւ ուղղակիորեն ազդելու է Ռուսաստանի, դրա հետեւանքով՝ նաեւ Հայաստանի վրա։
2020 թ. սեպտեմբերի 30-ին Սառայի ծննդյան օրն էր։ Բժիշկ Հարություն Չոբանյանը սովորականից լուռ էր, անհանգիստ ու նյարդային։ Այդ օրը նա լսել էր ընկերոջ՝ Արցախի հերոս Դավիթ Ղազարյանի զոհվելու բոթը։
Ուսանողներին, մագիստրոսներին գիտնականը խորհուրդ է տալիս վերապատրաստվել, գնալ ու սովորել դրսում՝ վերադարձի պայմանով: «Մենք այդքան սերունդ չունենք դուրս գնալու համար»,- ասում է նա:
Մերին բացում է դուռն, ու ներսի խնկի հոտը անմիջապես տարածվում է դրսում։ Հետկեսօրվա արեւի տաքությունը դեռ մնացել է հյուրասենյակում։ Մերիի արծաթացած մազերին է ընկնում արեւի շողը։
Երեկոյան «Մետրո» թատրոնի նախասրահում անցուդարձը դադարել էր։ Թույլ լուսավորված դահլիճում ազատ աթոռ արդեն չկար։