ԱՄՆ վարչակազմը մտահոգված է Լեռնային Ղարաբաղում իրադարձությունների զարգացմամբ։ Այդ մասին լրագրողների հետ իր ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է Սպիտակ տան մամուլի քարտուղար Կարին Ժան-Պիեռը։
Այդ մասին լրագրողների հետ կայացած ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղարության մամուլի ծառայության ղեկավար Մեթյու Միլերը։
Ռուսաստանի, Թուրքիայի, Ադրբեջանի նախագահների ու Հայաստանի վարչապետի հանդիպման կոնկրետ ժամկետների ու տեղի վերաբերյալ պայմանավորվածություններ չկան։ Այդ մասին РИА Новости-ին հայտնել է Անկարայում իր դիվանագիտական աղբյուրը։
Գերմանիայի իշխանությունները ուշադիր հետևում են Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակին և մտահոգված են տարածաշրջանում հայ բնակչության վիճակով։ Այդ մասին լրագրողների հետ ճեպազրույցում հայտարարել է Գերմանիայի ԱԳՆ ներկայացուցիչը։
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Սերգեյ Վերշինինը Թուրքիայի ԱԳ նախարարի տեղակալ Բուրաք Աքչափարի հետ քննարկել է Լեռնային Ղարաբաղում ու Սիրիայում առկա իրավիճակը, ինչպես նաև հացահատկի գործարքը։
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որտեղ անդրադարձել է 2023 թականի սեպտեմբերի 24-ին Նիկոլ Փաշինյանի ուղերձի ժամանակ հնչած պնդումներին։
Մոսկվան առաջիկայում հայտարարություն կանի Հայաստանի ղեկավարության մի քանի արտահայտությունների վերաբերյալ, որոնք վնասում են երկկողմ հարաբերություններին: Այդ մասին ռուսական Россия-24 հեռուստաընկերության եթերում հայտարարել է Մարիա Զախարովան։
Համացանցում տարածվող լուրերն այն մասին, որ Ղազախստանն ու Հայաստանը մտադիր են դուրս գալ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության կազմից, չեն համապատասխանում իրականությանը։ Այդ մասին հայտարարել է Ղազախստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը երկուշաբթի օրը՝ սեպտեմբերի 25-ին մեկօրյա այցով ժամանել է Նախիջևան։ Ադրբեջանական լրատվամիջոցների հրապարակած կադրերից երևում է, որ Էրդողանին օդանավակայանում դիմավորել է Իլհամ Ալիևը։
Եվրամիությունը Բրյուսելում հանդիպումներ կանցկացնի Հայաստանի, Ադրբեջանի, Ֆրանսիայի ու Գերմանիայի ներկայացուցիչների հետ, որպեսզի քննարկի Հարավային Կովկասում առկա իրավիճակն ու պատրաստվի հաջորդ շաբաթ Գրանադայում Փաշինյան-Ալիև հնարավոր հանդիպմանը։
Ռուսաստանը հասկանում է Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրավիճակի հուզական լարվածությունը, սակայն Մոսկվան կտրականապես համաձայն չէ իրավիճակի պատասխանատվությունը ՌԴ-ի և ռուս խաղաղապահների վրա բարդելու փորձի հետ:
ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով տեղակալ Յուրի Քիմը և ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) ղեկավար Սամանթա Փաուերը երկուշաբթի օրը՝ սեպտեմբերի 26-ին ժամանում են Հայաստան։
Ադրբեջանի պետական անվտանգության ծառայությունը հաղորդագրություն է տարածել, որտեղ պնդում է, որ Արցախում ձերբակալել է հայերի, որոնք «իրականացրել էին ադրբեջանցի 4 ոստիկանների և 2 քաղաքացիական անձանց մահվան պատճառ դարձած ականապատումը»։
Արցախում տեղակայված ռուսական խաղաղապահ զորակազմի ենթակայության տակ շարունակում է մնալ 715 խաղաղ բնակիչ, այդ թվում` 402 երեխա։
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտերիշը Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարների հետ հանդիպումների ժամանակ մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակի վերջին սրման կապակցությամբ։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը երկուշաբթի օրը՝ սեպտեմբերի 25-ին կայցելի Նախիջևան, որտեղ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ միասին կքննարկի Լեռնային Ղարաբաղում ադրբեջանական վերջին հարձակումը։
Մոսկվան Երևանին վերաբերում է որպես դաշնակցի։ Այդ մասին Վլադիվոստոկում Արևելյան տնտեսական ֆորումի ժամանակ ТАСС գործակալությանը հայտնել է ՌԴ փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը։
Ռուսաստանի Վլադիմիր Պուտինը Վլադիվոստոկում Արևելյան տնտեսական ֆորումի ժամանակ ի թիվս այլ հարցերի անդրադարձել է նաև արցախյան հիմնախնդրին ու հայտարարել, որ երկար տարիներ Մոսկվան առաջարկել է հակամարտության կարգավորման իր տարբերակները։
Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի Հանրապետության մի մասն է, բայց այնտեղ ապրող մարդկանց իրավունքներն ու անվտանգությունը պետք է հատուկ որոշվի։ Նման հայտարարությամբ հանդես է եկել Իրանի արտաքին գործերի նախարարության մամուլի խոսնակ Նասեր Քանանին։
Ճշգրտող այն հարցին, թե արդյոք ՌԴ-ն պատրաստ է պաշտպանել Հայաստանին, եթե այդ երկրի տարածքը հարձակման ենթարկվի, Պեսկովը նշել է. «Եթե խոսքը Հայաստանի տարածքի մասին է, գիտեք, մենք պարտավորություններ ունենք ՀԱՊԿ-ի հետ կապված»։
Ուկրաինան իր վերահսկողության տակ է վերադարձրել Սև ծովում գազի և նավթարդյունահանման հարթակները, որոնք հայտնի են որպես «Բոյկոյի աշտարակներ»։ Այդ մասին հայտարարել է Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարության գլխավոր ռազմական հետախուզությունը։
Անդրկովկասում տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման հարցով եռակողմ աշխատանքային խմբի բանակցությունները շարունակվում են, սակայն Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սրացումը բացասաբար է անդրադառնում այդ գործընթացի վրա:
Մոսկվայում Հայաստանի դեսպան Վաղարշակ Հարությունյանը կանչվել է Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարություն, որտեղ նրան բողոքի նոտա է փոխանցվել «Երևանի ոչ բարեկամական գործողությունների համար»: Այդ մասին հայտարարություն է տարածել ՌԴ ԱԳՆ-ն։
Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարությունը «քաղաքական մանիպուլյացիա» է անվանում հայ-ադրբեջանական սահմանին և Լեռնային Ղարաբաղի հետ շփման գծի մոտ ադրբեջանական զորքերի կենտրոնացման մասին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը։
Հայաստանում հայ-ամերիկյան զորավարժությունների անցկացումը չի նպաստում տարածաշրջանում իրավիճակի կայունացմանը։ Այդ մասին հայտարարել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը՝ երկրորդ անգամ արդեն մեկնաբանելով այս զորավարժության անցկացումը։
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան, ի պատասխան ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի իր հասցեին մեկնաբանությանը, իր աջակցությունն է հայտնել «երկրագնդի բոլոր քարտուղարուհիներին»։
Հետքի հարցմանը ի պատասխան, սակայն, ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը նշում է, որ Կանադայի ներկայացուցիչները դեռևս Հայաստան չեն ժամանել։ «Այդ առնչությամբ հստակ ժամկետներ առկա չեն»,- ասված է ՀՀ արտաքին քաղաքական գերատեսչության պատասխանում։
Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովը հայտարարել է, որ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» վերաբերյալ Բաքուն ունի «պլան Բ», որով նախատեսվում է, որ այն կարող է իրականացվել առանց Հայաստանի մասնակցության։
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը սեպտեմբերի 1-ին հեռախոսազրույց է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ, որի ընթացքում կողմերը քննարկել են Արցախում առկա իրավիճակն ու Լաչինի միջանցքի հիմնախնդիրը։
Եվրոպական միությունը մտահոգությամբ հետևում է Լաչինի միջանցքով ազատ տեղաշարժի շարունակվող սահմանափակումներին և Լեռնային Ղարաբաղում ապրող հայերի վրա ազդող հումանիտար և անվտանգության լուրջ հետևանքներին: Այդ մասին նշվում է ԵՄ տարածած հայտարարության մեջ։
Հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժություններին, որոնք կկայանան սեպտեմբերի 11-20-ը Հայաստանում, կմասնակցի 85 ամերիկացի և 175 հայ զինվորական։ Այդ մասին հայտնում է Reuters գործակալությունը՝ հղում անելով Պենտագոնի ներկայացուցչին։
Ուկրաինայի գերագույն ռադան պաշտպանության նախարարի պաշտոնում հաստատել է Ռուստեմ Ումերովի թեկնածությունը։ Այդ մասին հայտնել է «Ձայն» խմբակցության անդամ Յարոսլավ Ժելեզնյակը։
Հայաստանի տարածքում հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժությունների անցկացումը զգոնություն է առաջացնում և Մոսկվան խորապես կուսումնասիրի այդ իրավիճակն ու կհետևի դրա զարգացումներին։ Այդ մասին հայտարարել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կինը՝ Աննա Հակոբյանը, սեպտեմբերի 6-ին Ուկրաինայի մայրաքաղաք Կիևում կմասնակցի Առաջին տիկնանց և ամուսինների ամենամյա գագաթնաժողովին։
ԱՄՆ-ն կրկին կոչ է անում անհապաղ վերաբացել Լաչինի միջանցքը մարդասիրական, առևտրային և ուղևորափոխադրումների համար։ Նման հայտարարությամբ ճեպազրույցի ժամանակ հանդես է եկել Պետքարտուղարության մամուլի ծառայության ղեկավարի տեղակալ Վեդանթ Փաթելը։
Վերջին մի քանի օրերին ԵՄ դիտորդական առաքելությունը մտահոգությամբ ականատես է եղել հայ-ադրբեջանական սահմանային տարածքներում լարվածության ու կրակի աճին։ Այդ մասին նշվում է դիտորդական առաքելության X-ում (նախկին Twitter) տարածված հաղորդագրության մեջ։
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը պաշտոնական այցով ժամանել է Ուկրաինայի մայրաքաղաք Կիև։ Այդ մասին հայտնում է Европейская правда-ն։
Հյուսիսային Կորեյաի առաջնորդ Կիմ Չեն Ընը սեպտեմբերին մտադիր է այցելել Ռուսաստան, որպեսզի բանակցություններ վարի Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։ Այդ մասին հայտնում է The New York Times-ը՝ հղում անելով ամերիկացի պաշտոնյաներին։
Մոսկվայի քաղաքապետ Սերգեյ Սոբյանինը հայտնել է, որ սեպտեմբերի 5-ի գիշերը հակաօդային պաշտպանության ուժերը ոչնչացրել են անօդաչուներ, որոնք փորձում էին հարձակվել Մոսկվայի վրա։
Արցախում ռուսական խաղաղապահ անձնակազմի նոր հրամանատար է նշանակվել գեներալ-մայոր Կիրիլ Կուլակովը։ Նշվում է, որ անձնակազմի հրամանատարությունը Կուլակովի վրա դրվել է սեպտեմբերի 4-ի տեղեկագրում։
Սոչիում կայացել է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հանդիպումը։ Բանակցությունները եղել են ինչպես ընդլայնված կազմով, այնպես էլ՝ նեղ։ Մասնակցել են նաև 2 երկրների արտաքին գործերի ու պաշտպանության նախարարները։
ՌԴ ՊՆ-ն պնդում է, որ սեպտեմբերի 4-ի գիշերը Սև ծովի ավազանի հյուսիս-արևմտյան մասում ռուսական զինուժը խոցել է Ուկրաինայի զինված ուժերի 4 մոտորանավակ:
Սեպտեմբերի 4-ի գիշերը ռուսական զորքերը իրանական արտադրության Shahed անօդաչուներ են արձակել Ուկրաինայի Օդեսայի մարզի հարավային շրջանների ուղղությամբ։ Այդ մասին հայտնել է Ուկրաինայի ԶՈւ «Հարավ» օպերատիվ հրամանատարությունը։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի` իտալական La Repubblica-ին տված հարցազրույցում Ռուսաստանի մասին հայտարարությունները տոնայնությամբ անընդունելի են ու Մոսկվայում դրանից խիստ դժգոհ են: Այդ մասին գրում է TACC գործակալությունը։
Թուքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը Հարավային Կովկասում առկա իրավիճակը քննարկել է Իրանի արտաքին գործերի նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլահյանի հետ։
Ալեքսեյ Ռեզնիկովը կթողնի Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարի պաշտոնը։ Այդ մասին սեպտեմբերի 3-ին իր երեկոյան ուղերձում հայտարարել է Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին։ Ռեզնիկովի փոխարեն Ուկրաինայի նախագահն առաջարկել է Ռուստեմ Ումերովի թեկնածությունը։
ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցության աջակիցների կեսից ավելին առաջիկա փրայմերիզներում պատրաստ է աջակցել երկրի նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփին։ Հենց այդ փրայմերիզները կորոշեն 2024 թվականին ԱՄՆ նախագահի պաշտոնի համար Հանրապետական կուսակցության թեկնածուի անունը։
Վրացական Շովի հանգստավայրում տեղի ունեցած սողանքից մեկ ամիս անց շարունակվում են որոնողական աշխատանքները։ Գործի են դրվել կենդանի ուժ, տեխնիկա, կինոլոգներ: Այդ մասին գրում է SOVA-ն։
Երկուշաբթի օրը՝ սեպտեմբերի 4-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը կմեկնի Սոչի, որտեղ կհանդիպի Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։ Ինչպես փոխանցում է TRT Haber-ը, քննարկման գլխավոր թեման կլինի Ուկրաինան։
Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
